Μυρτιά (Βαρβάροι)

Μυρτιά (Βαρβάροι)

                                                                                                           Γενική άποψη του χωριού από μακριά

                                                     Από το βιβλίο  "ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΓΚΡΕΚΟ"  του Ν. Καζαντζάκη

                                                                                                                  Άποψη του χωριού από κοντά

                                           ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗ     Μυρτιά (Βαρβάροι)

    Η Μυρτιά με πληθυσμό 651 κατοίκους στην απογραφή του το 2001  βρίσκεται σε λόφο με υψόμετρο 365 μ. περίπου.
    Είναι χωριό και ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Νίκου Καζαντζάκη του νομού Ηρακλείου στην επαρχία Πεδιάδας και η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 15 χλμ.
   Συνορεύει με το το Δήμο Επισκοπής και το Δήμο Ηρακλείου, τους Αστρακούς, τις Αγιές Παρασκιές, τα Πεζά και τους Κουνάβους. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την αμπελοκαλλιέργεια και την ελαιοκομία.
   Στο χωριό βρίσκεται το Μουσείο Ν. Καζαντζάκης και το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας.
   Μεταξύ άλλων στο χωριό υπάρχει Δημοτικό Σχολείο, Νηπιαγωγείο, Πολιτιστικός Σύλλογος και ποδοσφαιρικά δραστηριοποιείται ο Αστέρας Μυρτιάς, ομάδα του τοπικού πρωταθλήματος, που ιδρύθηκε το 1978.
   Στο χωριό βρίσκονται οι ιεροί ναοί της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα (περίπου 100 χρόνων) , του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου (που η παράδοση λέει πως χτίστηκε σε 40 μέρες, προθεσμία που είχε καθοριστεί από τους Τούρκους ), το Γενέθλιον της Θεοτόκου (που είναι πολιούχος του χωριού), του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Αντωνίου.

Iστορικά στοιχεία
   Ο οικισμός που έχει σημαντική ιστορία φημίζεται εδώ και 7 αιώνες για την παραγωγή κρασιού. Το παλαιότερο όνομά του ήταν Βαρβάροι  και οφείλεται στην εγκατάσταση σε αυτό βαρβάρων, δηλαδή μη Ελλήνων στρατιωτών από το Νικηφόρο Φωκά, έπειτα από την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Σαρακηνούς το 961.
   Το χωριό αναφέρεται σε έγγραφο του 1206, καθώς και σε συμβόλαιο του 1271 και σαν φέουδο κάποιου φεουδάρχη Maripero το 1369.
   Το 1583 αναφέρεται από τον Καστροφύλακα με το όνομα Varvarus με 106 κατ. (Κ 95) και στην τουρκική απογραφή (1671) αναφέρεται Varvaru με 36 χαράτσια.
    Στην απογραφή του 1881 αναφέρεται ως Βαρβάροι με 211 κατοίκους από τούς οποίους 153 ήταν Χριστιανοί και 58 Μωαμεθανοί. Στην απογραφή του 1961 αναφέρεται λανθασμένα Βάρβαρον.
    Στο χωριό δεν υπάρχουν ερείπια ενετικών κτισμάτων, ωστόσο οι κάτοικοι λένε πως οι ενετοί χρησιμοποιούσαν τους χωριανούς στο Ηράκλειο, για την κατασκευή των ενετικών τειχών.
   Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας οι κάτοικοι υπέφεραν πολύ, κυρίως γιατί δεχόταν επιδρομές από τους Τούρκους που έμεναν στο διπλανό χωριό, στους Αστρακούς.
   Στην επανάσταση κατά των Τούρκων, για να προστατευτούν έφευγαν και πήγαιναν στο Λασίθι ή στο Μοχό.
   Η Μυρτιά (Βαρβάροι) είναι το πατρικό χωριό του Νίκου Καζαντζάκη, όπου βρίσκεται και το Μουσείο προς τιμήν του μεγάλου λογοτέχνη.
   Τα ονόματα των δρόμων της Μυρτιάς έχουν ως σημεία αναφοράς τα παρακάτω:
-Το Νίκο Καζαντζάκη,
-Τους ανθρώπους που έζησαν κοντά στον Νίκο Καζαντζάκη, καθώς και τα πρότυπα με τα οποία είχε κατά καιρούς ταυτιστεί.
-Τα έργα του Νίκου Καζαντζάκη.
-Το Νικηφόρο Φωκά, ο οποίος απελευθέρωσε την Κρήτη και ίσως να ήταν και αυτός που ίδρυσε το χωριό, καθώς και στοιχεία βυζαντινής ιστορίας.
-Τα τοπωνύμια.
-Το σκηνογράφο Γιώργο Ανεμογιάννη, ο οποίος δημιούργησε το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      Μυρτιά  Άνοιξη 2009

                                                                             Το Μουσείο "Ν. Καζαντζάκης" στην πλατεία του χωριού

                                                                                 Κλήδονας  2006

                                                                                            Πάσχα   2007

                                                                                              Πάσχα  2008

                                                                                           Πάσχα  2009